และใจสบาย ก็เยี่ยมที่สุด
ส่วนมากกายสบาย แต่ใจไม่สบาย
ยังทุกข์อยู่
คนจะมีความสุข คือทำใจได้ ทำกายได้
ถ้าเรารู้เรื่องของเราเวลานี้
เรื่องข้างหน้าเราก็รู้
ถ้าหมดชีวิตไปแล้ว จะไม่รู้ได้
เรื่องภพ เรื่องชาติ เกิดเมื่อไร
ความทุกข์ก็ครอบงำเมื่อนั้น
ไม่ได้เลือกว่าใคร เกิดวันดีแค่ไหนก็ตาม
ธรรมชาติ ก็เป็นอยู่แบบนี้
เรื่องคนเกิด บอกว่าเกิดวันนี้ วันดีนั้น
เกิดมาก็หิว ก็อยาก ฟันหัก ผมหงอก
เหมือนเดิม เมื่อถึงเวลา
มีมืด มีสว่าง อยู่แบบนี้
เราไปให้ความเห็น ความผิด ความถูก
วันดี วันไม่ดี มันก็อยู่แบบนี้
ความหิว ความอยากเอง
มันไม่ได้อยู่กับวัน กับเดือน กับปี
เราไปให้ความสำคัญแบบไหนแบบไหน
มันอยู่ที่ใจ ที่จิตวิญญาณ
เมื่อหมดชีวิตไปแก้ไขไม่ได้
เพราะไม่มีเครื่องมือแก้
เดียวนี้เรามีสังขาร ร่างกายพอจะแก้ได้
มันอยู่กับจิต
เพราะสังขารร่างกาย เป็นเครื่องมือของจิต
คนเจ็บไข้ได้ป่วย เครื่องมือไม่ดี ท้อแท้
ก็แก้ไขยาก
ถ้าเครื่องมือไม่ดี คือสังขารร่างกายไม่ดี
แต่จิตใจไม่ท้อแท้ ก็หาวิธีอื่น
คนได้ฝึกได้หัด กับคนไม่ได้ฝึกได้หัด
มันต่างกัน
เปลวไฟจะสูงแค่ไหนก็ตาม
ถ้าเชื้อหมดเปลวมันจะสูงขึ้นได้ไหม
ก็เหมือนเราถอนเชื้อในจิตใจออกไป
ให้มันเบา มันบางลงไป
ถ้าเราไม่ถอน ก็จะแบกภาระอยู่อย่างนี้
ที่ว่าภารา หะเว ปัญจักข้นธา
ขันธ์อันนี้ เป็นภาระหนัก
ไม่มีใครช่วยแบกได้
ตายแทนกัน ตกนรกแทนกันก็ไม่ได้
เหมือนตันไม้เจอพายุลมแรง ก็หักโค่นไป
หากผ่านพายุได้ ก็อยู่กันไปได้
จิตเหมือนกันถ้ามีหลักมีเกณฑ์
พอประสบปัญหาก็แก้ไขได้
ไม่คล้อยตาม
คนแก้ปัญหาไม่ได้ กินยาตายก็มี เห็นไหม
ที่จริงไม่กินยาตาย ถึงเวลามันก็ตายอยู่แล้ว
กายหมดภาระ
แต่ใจก็ยังทุกข์ อยู่เหมือนเดิม
ของเสียเร็วขับถ่ายออกจากร่างกาย
เป็นมูตร เป็นคูถ กลายเป็นของดี
เป็นปุ๋ย เอาใส่ต้นไม้ ก็งอกงาม
ท่านให้พิจารณาอสุภะ
ให้เป็นประโยชน์ทางธรรม
แต่ทางโลกก็ว่าน่าเกลียด ขยะแขยง
จากของดี กลายเป็นของเสีย
พอเราตายน้ำเหลือง
ก็ไหลออกทางปากงทางจมูก
ขึ้นอึด ลมภายในดันออกมา ตาถลน
ตอนยังไม่ตาย ถ้าลมไม่ตีดันออกมา
ก็ชัดแย้งกัน ด่าทอกัน
ถ้าลมดีออกมา เป็นยังไงก็เห็นกันอยู่
ของดีทำงาน ขับของเสียออก
เป็นขี้เหงื่อ ขี้ไคล
หมดชีวิตไปมีแต่ของเสียขับกัน
ข้างในก็ไม่ดี ข้างนอกก็ไม่ดี
ใจเหมือนกัน หากได้ฝึกดี สุคโตเป็นที่ตั้ง
เราจะตายแบบไหนแบบไหน
ไม่เป็นปัญหา จิตก็ยังดีเหมือนเต็ม
เหมือนผลไม้ยังคงรสชาติไว้เหมือนเดิม
ไม่ว่าเราจะเก็บ จะเด็ดมา
หรือร่วงหล่นเองก็ตาม
เรื่องกิเลสตัณหา ก็อยู่เหมือนเดิม
แนบอยู่กับจิตวิญญาณ
เราจะยังมีชีวิตอยู่ หรือตายไปก็ตาม
เป็นเรื่องของเราที่จะวิเคราะห์
จะพิจารณาเรื่องของพวกนี้
๗ ก.พ. ๒๕๕๘ ก่อนฉันจังหัน